Miesiąc: sierpień 2021

Co powinniśmy wiedzieć o jelitach?

Jelita są częścią układu pokarmowego i stanowią jego najdłuższą oraz końcową część. Dzielimy je na jelito cienkie oraz jelito grube, które odgrywają bardzo ważne funkcje w organizmie, takie jak: trawienie, obrona oraz metabolizm. Na czym polega proces oczyszczania jelit?

W jelicie cienkim zachodzi proces trawienia przy udziale enzymów trzustki i kwasów żółciowych, natomiast w jelicie grubym dochodzi do zagęszczenia treści pokarmowej spowodowane resorpcją wody.

Jelita zapewniają również obronę immunologiczną organizmu dzięki florze jelitowej poprzez utrzymanie bariery śluzowej. Są barierą mikrobiologiczną i hamują wzrost czynników chorobotwórczych.

W jelitach powstają witaminy takie jak: witamina B12, biotyna oraz witamina K. Zachodzi w nich również biosynteza aminokwasów i wytwarzane są kwasy tłuszczowe o krótkich łańcuchach.

Jakie objawy mogą świadczyć o chorobach jelit?

• Częste wzdęcia i niestrawności
• Powtarzające się bóle brzucha
• Nudności i wymioty
• Biegunki lub zaparcia
• Brak łaknienia
• Zmniejszenie masy ciała
• Ogólne osłabienie

Najczęstsze choroby jelita cienkiego i grubego

• Celiakia glutenogenna
• Lambioza
• Niedrożność jelita cienkiego lub grubego
• Choroba Leśniowskiego-Crohna
• Zespół jelita drażliwego
• Uchyłkowatość jelita grubego
• Niedokrwienne lub nieswoiste zapalenie jelita grubego
• Nowotwory jelita cienkiego lub grubego

Złogi w jelitach – objawy i przyczyny

W jelitach codziennie gromadzone są gazy i złogi, które negatywnie wpływają na nasze samopoczucie. Złogi jelitowe to nic innego jak resztki produktów przemiany materii, które zalegają w jelitach. W Polsce jest to bardzo powszechny problem, który dotyczy osób w każdym wieku. Badania wykazują, że u osób prowadzących niezdrowy styl życia może wystąpić nawet do 15 kilogramów złogów kałowych! Średnio szacuje się, że każdy z nas ma ok. 5 kilogramów.

Zobacz również: Witamina C – za co odpowiada i jakie jest jej działanie?

Najczęstszymi objawami złogów są problemy jelitowe takie jak: zaparcia, wzdęcia, zgaga, bóle brzucha lub biegunki. Dodatkowo może wystąpić chroniczne przemęczenie, osłabienie oraz problemy z infekcjami układu moczowo – płciowego. Czasami objawia się również problemami ze skórą, czyli wypryskami i wysypką. Może wystąpić również spadek odporności.

Oczyszczanie jelit – przyczynami powstawania złogów w jelitach jest brak aktywności fizycznej, dieta uboga w błonnik pokarmowy oraz owoce i warzywa, nadmierne spożywanie produktów wysoce przetworzonych i napojów gazowanych, spożywanie dań tłustych i smażonych lub grillowanych, alkohol, stres, zbyt mała ilość wypijanej wody w ciągu dnia.

Niedrożność jelit – inaczej zapchane jelita

Stan, w którym dochodzi do zaburzenia transportu resztek pokarmu przez jelito cienkie i grube nazywamy niedrożnością jelit. Jest przyczyną takich objawów jak: ostre bóle brzucha, nudności, wymioty oraz zatrzymanie gazów i stolca.

Niedrożność jelit możemy podzielić ze względu na:

• Przyczynę – niedrożność mechaniczną oraz niedrożność czynnościową
• Przebieg – niedrożność ostrą i niedrożność przewlekłą
• Umiejscowienie – niedrożność wysoką i niedrożność niską
• Stopień upośledzenia – niedrożność pełną i niedrożność niepełną

Niedrożność jelit może być spowodowana przez:

• Zadzierzgnięcie fragmentu jelita – spowodowana przez zrosty pooperacyjne, przepukliny, wgłobienie jelita bądź skręt jelita.
• Niedrożność z zatkania – może być spowodowana przez nowotwory jelit, zapalenie uchyłków, kamień żółciowy, kamień kałowy, pasożyty, guzy sąsiednich narządów, choroby zapalne jelit, zwężenie pooperacyjne, niedrożność smółkowa i wady wrodzone.
• Niedrożność porażenną – spowodowaną przez zapalenie otrzewnej, kolkę nerkową, ostre zapalenie trzustki, zapalenie przydatków, niedokrwienie jelit, krwiak zaotrzewnowy, urazy miednicy, zaburzenia metaboliczne, sepsa, guzy mózgu, zawał serca, leki np. opioidy.

Leczenie niedrożności jelit jest zależne od przyczyny jego powstania oraz zawsze wymaga konsultacji i kontroli lekarza.

Dlaczego powinniśmy oczyszczać jelita?

Oczyszczanie jelit ze złogów – Zdrowe i oczyszczone jelita zapewniają dobrą kondycję i funkcjonowanie całego organizmu. Wzdęcia, gazy, skurcze jelit, ból brzucha, uczucie ciężaru czy zaparcia są powodem do rozpoczęcia oczyszczania organizmu i jelit. Oczyszczanie organizmu najlepiej zacząć właśnie od jelit, albowiem pełnią one bardzo ważną rolę poprzez wpływ na odporność i udział w procesie oczyszczania organizmu z toksyn.

Zobacz również: Witamina A – w czym jest i kiedy ją stosować?

Jak oczyścić jelita? Dieta na oczyszczanie jelit.

Jak oczyścić jelita domowym sposobem? Najlepiej w naturalny sposób, czyli poprzez zbilansowaną dietę bogatą w błonnik, aktywność fizyczną oraz spożywanie wody w ilości 2 litrów dziennie.

Błonnik pokarmowy, który jest mieszaniną substancji roślinnych ma działanie drażniące ściany jelit przez co poprawia perystaltykę jelit i oczyszcza je z zalegających złogów. Dodatkowo ma również wiele innych właściwości, m.in. zmniejsza wchłanianie cholesterolu, obniża stężenie glukozy we krwi, zmniejsza zachorowanie na nowotwory, zwiększa wydzielanie soków trawiennych, wspiera odchudzanie, wpływa na poprawę wyglądu skóry.

Światowa Organizacja Zdrowia zaleca dzienne dostarczanie organizmowi 20 – 40 g błonnika.

Jakie produkty zawierają najwięcej błonnika?

– kasze, otręby, nasiona i orzechy takie jak: pieczywo pełnoziarniste, brązowy ryż, płatki owsiane i pszenne, różnego rodzaju kasze, pestki dyni i słonecznika, sezam, różnego rodzaju orzechy, nasiona chia, kiełki.

– owoce: jabłka, śliwki, gruszki, banany, pomarańcza, mango, jeżyny, truskawki, awokado, suszone morele, suszone śliwki, rodzynki.

– warzywa: marchewka, biała i czerwona fasola, groch, brukselka, kapusta, dynia, burak, brokuł, karczochy.

Należy pamiętać, że błonnik najlepiej działa przy dużych ilościach wody, dlatego podczas stosowania diety bogatej w błonnik najlepiej wypijać ok. 8 szklanek dziennie wody niegazowanej.

Zobacz również: Uderzenia gorąca – zobacz przyczyny i jak sobie z nimi radzić?

Dieta wspomagająca pracę jelit powinna być również bogata w kiszonki takie jak kiszona kapusta czy ogórki, które zawierają żywe kultury bakterii i dzięki temu wspomagają rozwój mikroflory jelit.

Przy diecie oczyszczającej jelita powinniśmy ograniczyć spożywanie: żywności wysoce przetworzonej, fast foodów, słodyczy, słonych przekąsek, białego pieczywa, białego ryżu i makaronu, tłustych mięs, smażonych potraw i alkoholu.

Aktywność fizyczna również ma bardzo duży wpływ przy oczyszczaniu jelit. Nawet codzienne spacery, jazda na rowerze lub krótkie ćwiczenia w domu przyczynia się do poprawy perystaltyki jelit, co wiąże się z regulacją wypróżnień.

Rośliny, zioła i nasiona – co powinny zawierać suplementy na oczyszczenie jelit?

Dlaczego do oczyszczenia jelit warto stosować zioła? Ponieważ są naturalnym sposobem na poprawę perystaltyki jelit oraz metabolizmu i pozbyciu się złogów.

Co pobudzi nasz układ trawienny i wydalniczy?

• Babka płesznik – inaczej pchlica, płesznica lub babka śródziemnomorska, należy do jednego z najsilniejszych śluzo-twórczych błonników. W Polsce dostępne są w sprzedaży jej nasiona, które bezpośrednio nadają się do spożycia. W kontakcie z wodą nasiona babki płesznik wydzielają klejące substancje i powstaje z nich kleik, który ma doskonałe właściwości prozdrowotne, m.in. działają oczyszczająco i wspomagająco na pracę układu pokarmowego oraz usuwają złogi zalegające w jelitach. Na 100 gram nasion babki znajdziemy, aż 68 gram błonnika. Nasiona możemy spożywać samodzielnie lub jako dodatek do potraw takich jak: jogurt, koktajle owocowo-warzywne, sałatki, musli czy do wypieku pieczywa.
• Siemię lniane – to małe, brązowe ziarenka lnu pospolitego, dostępne w sprzedaży również w postaci zmielonej. Zawierają witaminy B6, E, C oraz magnez, żelazo, cynk, wapń, potas, fosfor, kwasy omega-3, kwasy omega-6 i błonnik. Tak jak w przypadku babki płesznik pod wpływem wody siemię lniane pęcznieje i wydziela śluz, który działa osłonowo na przewód pokarmowy oraz pomaga w usunięciu zalegających złogów. Można przyjmować samodzielnie lub dodawać do sałatek, jogurtów, koktajli, wypieków lub jako zagęstnik do zup czy sosów.
• Senes – to liście i owoce pochodzące z krzewu strączyńca. Właściwości lecznicze senesu są już znane od setek lat. Liście senesu zawierają w swoim składzie sennozydy, czyli substancje o silnych właściwościach przeczyszczających. Występuje w sprzedaży jako składnik herbatek albo suplementów i leków dostępnych bez recepty. Senes wpływa korzystnie na perystaltykę jelit i sprawdza się przy problemach z regularnym wypróżnianiem i zaparciami.
• Kruszyna pospolita – jest to krzew, z którego pozyskiwane są dwa surowce takie jak: kora kruszyny i owoce kruszyny. Owoce i kora bez poprzedniej obróbki termicznej nie nadają się do spożycia i wykazują działanie trujące. Dzięki zawartym w korze kruszyny glikozydom wykorzystywana jest przy problemach trawiennych oraz zaparciach. W sprzedaży dostępna jest jako korzeń kruszyny jako produkt do sporządzenia naparu lub składnik herbat ziołowych. Odpowiednia dawka to 0,5 – 1,0 g surowca, którą najlepiej spożyć wieczorem przed snem, a efekt przeczyszczający uzyskamy po ok. 8-12 godzinach.
• Rzewień – inna nazwa rabarbaru, w lecznictwie wykorzystywany jest jego korzeń. Jest dostępny w sprzedaży pod postacią tabletek lub jako korzeń z rzewienia do samodzielnego zaparzania. Korzeń rzewienia zawiera witaminy C, B3, E oraz potas, wapń, fosfor i błonnik. Znajduje zastosowanie w problemach żołądkowo-jelitowych. Poprawia perystaltykę jelit oraz ma działanie przeczyszczające.
• Mniszek lekarski – korzeń mniszka lekarskiego zawiera glikozydy, sterole, triterpeny, cholinę, inulinę oraz asparaginę, które wspomagają wątroby i wspierają proces trawienia. Dodatkowo działają wspomagająco na trawienie ciężkostrawnych potraw. Głównie w sprzedaży występuje jako zioła do zaparzania bądź składnik herbatek ziołowych.
• Łopian – w ziołolecznictwie wykorzystywany jest głównie korzeń, rzadziej liście czy owoce. Korzeń łopianu zawiera związki poliacetylenowe, fitosterole, kwasy organiczne, inulinę oraz kwasy organiczne. Korzeń łopianu zwiększa wytwarzanie soku żołądkowego i dzięki temu ułatwia trawienie. Dodatkowo jest zalecany do odtrucia organizmu po przyjmowaniu farmakologicznych antybiotyków.
• Mięta – najwięcej wartości posiadają liście mięty pieprzowej, zawierają mentol, garbniki, gorycze, sterole, flawonoidy, karotenoidy, fenolokwasy, witaminę C, prowitaminę A i rutynę. Lecznicze właściwości liści mięty to przede wszystkim przywrócenie właściwej perystaltyki jelit oraz pobudzenie wydzielania soku żołądkowego co w efekcie ułatwia trawienie pokarmów. W sprzedaży występuje pod postacią suszonych liści mięty do zaparzania lub jako herbata w saszetkach.
• Pokrzywa – spożywanie naparów z liści pokrzywy lub dodawanie świeżych listków do potraw ułatwi przemianę materii. Dodatkowo zawarte w niej związki oczyszczają układ pokarmowy, usuwają złogi żółciowe oraz pozytywnie wpływają na pracę wątroby, żołądka i trzustki.
• Aloes – sok z aloesu zawiera witaminy takie jak: witamina A, B1, B2, B3, B6, B12, C, E, kwas foliowy oraz cholinę. Ponadto jest źródłem wapnia, magnezu, potasu, żelaza, cynku, chromu, selenu, sodu, miedzi i manganu. Sok aloesowy stosowany wewnętrznie wspomaga funkcjonowanie układu pokarmowego, przyspiesza metabolizm oraz wykazuje działanie przeczyszczające. Dodatkowo usprawnia działanie kosmków jelitowych, które są odpowiedzialne za wchłanianie substancji odżywczych.
• Zielona herbata – ma bardzo wiele cennych właściwości, m.in. wpływa również na przemianę materii oraz pracę wątroby. To dobroczynne działanie spowodowane jest zawartością takich składników jak: kofeina, katechina, polifenole oraz witamina B.

Medyczne sposoby na oczyszczanie jelit

W przypadku poważnych dolegliwości spowodowanych przez zalegające złogi bądź przed niektórymi badaniami i operacjami stosuje się lewatywę. Ten zabieg nie może być wykonywany samodzielnie, lecz przez wykfalifikowany personel medyczny.

Innym sposobem jest zabieg hydrokolonoterapii, ale jest to metoda bardzo inwazyjna. Inaczej jest to silniejsza lewatywa, która polega na wprowadzeniu do jelita grubego wody pod ciśnieniem w celu wypłukania złogów. Podczas zabiegu może dojść do wielu powikłań, m.in. do uszkodzenia jelita, hemoroidów oraz zakłócenia równowagi elektrolitowej. Hydrokolonoterapia nie wskazana jest u pacjentów z hemoroidami, chorobą Leśniowskiego-Crohna, guzami i polipami jelit, zapaleniem uchyłków, chorobami serca i nerek.

„Depresja nie wybiera słabych i ubogich. Jest chorobą demokratyczną. Podcina skrzydła nawet podczas najwyższego lotu.” Cytat z książki „Twarze depresji” autorki Anny Morawskiej doskonale, w kilku słowach obrazuje nam depresję.

Depresja choroba duszy i ciała? Co to jest depresja?

Depresja jest to stan chorobowy, który objawia się cierpieniem psychicznym i obniżeniem nastroju co prowadzi do upośledzenia funkcjonowania chorego w życiu codziennym. Według Światowej Organizacji Zdrowia zajmuje czwarte miejsce jako problem zdrowotny na świecie, m.in. jest jednym z najczęstszych powodów samobójstw i dotyka ponad 300 mln osób.

Depresja jest zaliczana do chorób mózgu, która wiążą się ze stanem nieprawidłowości podczas funkcjonowania niektórych obszarów wchodzących w skład ośrodkowego układu nerwowego.

Rodzaje depresji

Depresję możemy podzielić ze względu na: patogenezę schorzenia, rodzaj zaburzeń afektywnych oraz typy depresji po wystąpieniu specyficznych wydarzeń lub okoliczności.

Rodzaje depresji ze względu na patogenezę schorzenia:

• Depresja egzogenna – spowodowana czynnikami zewnętrznymi takimi jak: śmierć lub choroba bliskiej osoby, rozwód, presja w pracy, prześladowanie przez innych.
• Depresja endogenna – spowodowana czynnikami wewnętrznymi, objawiająca się przy zbyt niskim poziomie neuroprzekaźników takich jak: dopamina, serotonina, noradrenalina.

Rodzaje depresji, ze względu na rodzaj zaburzeń afektywnych:

• Depresja w przebiegu choroby afektywnej jednobiegunowej, czyli depresji trwającej minimum przez 2 tygodnie lub depresji nawracającej
• Depresja w przebiegu choroby afektywnej dwubiegunowej, objawia się występowaniem naprzemiennie objawów depresji i manii, występuję znacznie rzadziej.

Rodzaje depresji ze względu na wystąpienie specyficznych okoliczności:

• Depresja młodzieńcza – zajmujemy drugie miejsce w Europie pod względem samobójstw dzieci i młodzieży. Objawy depresji u młodzieży mogą być takie same jak u dorosłych. Niepokojącym objawem może być przede wszystkim zwiększona drażliwość, wybuchy złości, nieuzasadnione bóle głowy czy brzucha. Dziecko może mieć zaburzenia koncentracji uwagi, nasilone lęki, mogą występować również epizody samookaleczania bądź też myśli samobójcze. Najczęściej choroba wynika z przyczyn biologicznych, z trudnościami w dojrzewaniu. Dwa razy częściej występuje u dziewcząt. Według WHO szacuje się, że stany depresyjne występują: od 4-8% nastolatków w wieku 13 – 18 lat, 2% dzieci w szkole podstawowej oraz 0,3% przedszkolaków.
• Depresja w ciąży – stany depresyjne w ciąży występują nawet co u czwartej przyszłej mamy. Najczęściej wywołana jest przez takie czynniki jak: brak akceptacji zmian zachodzących w ciele kobiety, lęk przed porodem, kłopoty finansowe czy złe relacje z partnerem. Charakterystycznymi objawami jest drażliwość, rozdrażnienie, apatia, kłopoty ze snem, ciągłe uczucie zmęczenia, brak chęci do życia czy nawet myśli samobójcze. Problem depresji u kobiet podczas ciąży jest często mylony z zaburzeniami gospodarki hormonalnej i przez to ignorowany.
• Depresja poporodowa – dotyka nawet 15% kobiet! Pojawia się niedługo po narodzinach dziecka i trwa dłużej niż dwa tygodnie. Najbardziej nasilone są kobiety, które wcześniej doświadczyły depresji, przeżyły bardzo stresujące sytuacje w niedalekiej przeszłości, przeszły ciężki poród bądź urodziły chore dziecko. Brak wsparcia partnera bądź rodziny również mogą być przyczyną depresji poporodowej. Objawami może być rozdrażnienie, bezsenność, poczucie wyczerpania, nadmierny lęk przed chorobą dziecka lub obojętność wobec dziecka, myśli samobójcze.
• Depresja sezonowa – najczęściej pojawia się w okresie późnej jesieni i może trwać do początku wiosny. Wyróżnia się cyklicznym i sezonowo – nawracającym przebiegiem. Kluczowym czynnikiem jest długość trwania dnia i intensywność światła słonecznego. Do charakterystycznych objawów możemy zaliczyć: wycofanie społeczne, senność, zmęczenie, wzmożony apetyt szczególnie na słodkie rzeczy.
• Depresja lękowa – zwana również depresją agitowaną, jest bardzo ciężką postacią choroby afektywnej. Chorzy przez cały czas żyją w poczuciu zagrożenia i bardzo często podejmują próby samobójcze. Objawy depresji lękowej to: nasilony niepokój, lęki, poczucie zagrożenia, stany paniki, nadwrażliwość na dźwięki i światło, zaburzenia snu. Przyczyny depresji lękowej mogą wiązać się z traumatycznymi wydarzeniami z przeszłości bądź też długotrwałą samotnością, dlatego najczęściej z tym rodzajem depresji borykają się osoby starsze.
• Depresja urojeniowa – inaczej paranoidalna, charakteryzuje się objawami psychotycznymi, takimi jak urojenia i omamy. Do rozwoju takich objawów przyczyniają się traumy z dzieciństwa lub śmierć bliskiej osoby. Urojenia często przybierają formę urojeń prześladowczych, tzn. chory uważa, że jest obserwowany, podsłuchiwany czy śledzony. Mogą pojawić się myśli katastroficzne oraz nieufność wobec innych, a nawet najbliższych osób z otoczenia.
• Depresja poschizofreniczna – występuje po przebytej schizofrenii paranoidalnej, występują nadaj charakterystyczne objawy schizofreniczne, tylko o łagodniejszym nasileniu. Przy tym rodzaju depresji znacząco zwiększa się ryzyko samobójstwa.
• Depresja hipochondryczna – objawia się, kiedy pacjent ma zaburzone i przekłamane przekonanie o złym stanie zdrowia, skarży się na objawy, które nie mają potwierdzenia w diagnostyce.
• Depresja maskowana – czyli depresja, której nie widać. W tym przypadku pacjent ukrywa depresję objawami wskazującymi na inną chorobę. Objawy występują ze strony ciała i są określane jako maski takie jak: maski bólowe, maski psychosomatyczne i wegetatywne, maski psychopatologiczne, maski behawioralne oraz maski zaburzeń rytmów okołodobowych. Niemniej jednak osoby mające depresję maskowaną mogą dobrze radzić sobie w życiu prywatnym i zawodowym, a nawet sprawiać wrażenie radosnych i uśmiechniętych. Może występować trzy razy częściej niż klasyczna odmiana depresji, lecz bardzo rzadko jest zdiagnozowana.
• Osłupienie depresyjne – inaczej depresja z zahamowaniem, która wymaga intensywnego leczenia szpitalnego. Pacjent nie wykazuje żadnej aktywności oraz nie nawiązuje kontaktu z otoczeniem. Przestaje jeść, nie myje się i pozostaje w jednej pozycji z zastygłym wyrazem twarzy.
• Dystymia – określana jako nerwica depresyjna czy też depresja nerwicowa, którą określa się jako przewlekłe obniżenie nastroju trwające nie mniej niż dwa lata. Osoby chore na tej rodzaj depresji przez większość dnia są smutne i zmęczone.

Zobacz również: Uderzenia gorąca – zobacz przyczyny i jak sobie z nimi radzić?

Stopnie depresji

• Depresja pierwszego stopnia – inaczej depresja lekka lub też subdepresja. Do głównych objawów należy obniżenie nastroju przez większą część dnia, utrata energii i zmęczenie oraz utrata radości. Sporadycznie mogą wystąpić zaburzenia snu, brak łaknienia, brak poczucia własnej wartości, a nawet myśli samobójcze. Stwierdzana jest, gdy kilka powyższych objawów utrzymuje się przez okres dłuższy niż dwa tygodnie.
• Depresja drugiego stopnia – inaczej zwana depresją umiarkowaną. Cechują ją takie objawy jak: stałe pogorszenie nastroju, emocjonalne zobojętnienie, zniechęcenie, wycofanie społeczne oraz trudność w prawidłowym funkcjonowaniu w życiu rodzinnym i zawodowym.
• Depresja trzeciego stopnia – czyli depresja silna, jest to najwyższy stopień choroby. Objawia się głębokim smutkiem, niezdolnością wykonywania codziennych czynności oraz myślami samobójczymi. Depresja wyklucza pacjenta z życia rodzinnego i zawodowego. Mogą również wystąpić objawy psychotyczne.

Przyczyny depresji

Przyczyny depresji do dzisiaj nie są do końca poznane. Wyróżniamy trzy główne rodzaje czynników, które przyczyniają się do powstawania depresji.

• Czynniki biologiczne – są związane z genetyczną zmianą poziomu neuroprzekaźników w mózgu.
• Czynniki psychologiczne – są związane z zaistniałymi sytuacjami traumatycznymi.
• Czynniki społeczne – spowodowane są przez przewlekły stres, który powoduje obniżenie nastroju.

Dodatkowo, niektóre czynniki zewnętrzne mogą powodować zaburzenia neuroprzekaźnictwa w obrębie układu nerwowego. Przykładem jest: stres, zmiany hormonalne u kobiet, niektóre leki i choroby, uzależnienie od narkotyków i alkoholu.

Do zachowań, które prowadzą do depresji zaliczamy: nieumiejętność redukowania stresu, tłumienie emocji, negatywne procesy poznawcze i pesymistyczne podejście do przyszłości, nastawianie się na porażkę, brak wsparcia społecznego.

Jakie są objawy depresji?

Do objawów psychicznych i fizycznych depresji zaliczamy:

• obniżenie nastroju,
• anhedonia czyli utrata zainteresowań i przeżywania przyjemności,
• ciągłe uczucie zmęczenia,
• brak energii,
• osłabienie koncentracji,
• trudności z zapamiętywaniem,
• poczucie winy,
• niska samoocena, brak wiary w siebie,
• poczucie winy,
• niepokój i lęki,
• pesymistyczne widzenie przyszłości,
• napięcie wewnętrzne,
• zaburzenia snu,
• zmiana apetytu (zwiększenie lub zmniejszenie),
• spadek lub wzrost wagi,
• zmniejszone libido,
• myśli i czyny samobójcze,
• dolegliwości bólowe (bóle głowy, brzucha, nerwobóle)

Skutki depresji

Skutki nieleczonej depresji mogą być bardzo poważne, a do najpoważniejszego należy samobójstwo osoby chorej. Co roku w Polsce samobójstwa dokonuje ok. 5 tysięcy osób, a u większości z nich występowała depresja lub zaburzenia pokrewne.

Jakie niepokojące sygnały możemy zauważyć u osoby zamierzającej popełnić samobójstwo?

Osoba, która planuje popełnić samobójstwo nieświadomie szuka pomocy i może wysyłać nam takie sygnały jak: częste podejmowanie rozmów o śmierci, nagłe odizolowanie się od otoczenia, napisanie testamentu lub listu pożegnalnego, wizyty u bliskich mające charakter pożegnania się.

Zobacz również: Suplement na dobry nastrój – hamulec dla depresji i zniechęcenia

Do innych skutków depresji należy również:

• rozwój zaburzeń lękowych,
• nawracanie nasilonych epizodów depresyjnych,
• zmiany osobowości,
• rozwój innych chorób i zaburzeń psychicznych,
• występowanie urojeń,
• myśli prześladowcze,
• zaburzenia seksualne,
• dolegliwości psychosomatyczne (utrzymujący się od dłuższego czasu ból głowy czy brzucha),
• choroby i zaburzenia somatyczne (anoreksja, bulimia, nadwaga, nadciśnienie, miażdżyca, udary, zawały serca, cukrzyca typu II),
• obniżona efektywność wykonywanych działań,
• obniżone efekty leczenia,
• wycofanie społeczne / samotność,
• próby samobójcze.

Jak walczyć z depresją bez leków?

• Psychoterapia – przeprowadzona przez psychologa lub psychiatrę, pozwali zwalczyć przyczyny depresji, profesjonalne rozmowy z pacjentem pomogą głębiej zrozumieć problem, lepiej zrozumieć siebie, otworzyć się na świat i społeczeństwo, a w rezultacie zwalczyć depresję.
• Ćwiczenia – jak wiadomo od dawna nasz mózg podczas wysiłku fizycznego wytwarza endorfiny – inaczej hormony szczęścia. Podczas ćwiczeń doświadczymy radości, zadowolenia i przyjemnych emocji.
• Relaks – poprzez jogę, medytację, aromatoterapię czy muzykoterapię pozwoli oderwać się na moment od problemów, pozytywnie wpływa na redukcję stresu, lęków oraz walkę z depresją.
• Wsparcie rodziny i przyjaciół – pomoc w zwalczaniu depresji u osoby bliskiej wymaga od nas dużo siły i samozaparcia, musi doprowadzić do momentu, kiedy osoba chora naprawdę poczuje, że może na nas liczyć. Należy przede wszystkim być przy osobie chorej, często z nią rozmawiać, wspierać, motywować i chwalić nawet za drobiazgi.
• Dieta – przy depresji powinna być bogata w kwasy tłuszczowe Omega – 3, a uboga w węglowodany proste i gluten. Ponadto powinna być obfita w witaminy i minerały, takie jak: witamina B12, kwas foliowy, cynk i tryptofan. Dlatego warto spożywać jak najwięcej takich produktów jak: tłuste ryby, owoce morza, orzechy włoskie, mleko, jaja, sery, szpinak, brokuły, szparagi, buraki, nasiona strączkowe.

Leczenie depresji

Na rynku farmaceutycznym jest szeroki wybór ziół, suplementów diety, leków bez recepty oraz leków na receptę. Wymienione produkty mają na celu zapewnić pacjentowi normalne funkcjonowanie w otoczeniu oraz zwalczyć objawy choroby. Mają one działanie antydepresyjne, uspokajające, przeciw lękowe i ułatwiające zasypianie.

• Leki na depresję dostępne na receptę
• trójpierścienne leki przeciwdepresyjne,
• czteropierścieniowe leki przeciwdepresyjne,
• selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny,
• inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny,
• blokery wychwytu zwrotnego dopaminy i noradrenaliny,
• inhibitory monoaminooksydazy,
• wybiórcze inhibitory wychwytu zwrotnego noradrenaliny,
• atypowe leki drugiej generacji,
• antagoniści receptorów nmda pobudzanych przez l-glutaminian,
• antagoniści receptorów opioidowych.

Leki na depresję dostępne bez recepty (zioła i suplementy) zawierają:

• melisa lekarska,
• chmiel zwyczajny,
• szafran,
• dziurawiec zwyczajny,
• kozłek lekarski,
• lawenda wąskolistna.

Należy pamiętać, aby wszystkie leki przy walce z depresją zarówno te na receptę oraz dostępne bez recepty przyjmować po konsultacji z lekarzem oraz zgodnie z jego zaleceniami lub treścią ulotki dołączonej do opakowania.

Każdy produkt nawet suplement diety czy produkt ziołowy może wywołać reakcje niepożądane w naszym organizmie i w efekcie mieć negatywny wpływ na nasze zdrowie lub życie.

Czy depresja jest chorobą psychiczną?

Depresja jest zaburzeniem psychicznym, co w rezultacie zalicza ją do chorób psychicznych. Zmiany podczas choroby dotyczą zarówno ciała (objawy somatyczne) jak i psychiki. Depresja obejmuje nasze emocje, myśli oraz prawidłowe funkcjonowanie psychiczne. Nieleczona lub źle leczona może doprowadzić do śmierci. Dlatego nie lekceważmy symptomów depresji i sięgajmy po pomoc u specjalistów już przy początkowym stadium choroby.

Szacuje się, że w Polsce w 2019 roku recepty na leki na depresję zrealizowało, aż 3,8 mln osób, przy czym nie wliczona jest tu liczba osób, która korzysta z preparatów dostępnych bez recepty.

Co to są witaminy? – przypomnijmy

Witaminy są to związki organiczne o zróżnicowanej budowie, które odgrywają kluczową rolę w prawidłowym funkcjonowaniu naszego organizmu. Witaminy możemy przyjmować wewnętrznie wraz z pożywieniem oraz w postaci gotowej jako suplementy diety. Mogą być również stosowane zewnętrznie podczas pielęgnacji skóry czy włosów odpowiednimi kosmetykami. Pielęgnacja skóry za pomocą witamin daje naprawdę doskonałe rezultaty, przykładem jest hamowanie procesu starzenia.

Witamina A – co o niej wiemy?

Witamina A należy do grupy witamin rozpuszczalnych w tłuszczach. Pod jej nazwą kryją się związki pochodzenia roślinnego i zwierzęcego, które wykazują aktywność biologiczną. W produktach pochodzenia roślinnego wit. A występuje jako beta karoten inaczej prowitamina A, natomiast w produktach pochodzenia zwierzęcego jako retinol i jego pochodne. Witamina A magazynowana jest w organizmie w wątrobie i tkance tłuszczowej. Zaliczana jest do najwcześniej odkrytych witamin w historii medycyny, bowiem w 1931 roku została odkryta przez dwóch badaczy Elmera McColluma i Marguerite Davis, następnie od 1947 roku rozpoczęto jej wytwarzanie przemysłowe.

W jakich produktach występuje witamina A?

Witamina A w produktach pochodzenia roślinnego występuje m.in. w marchwi, szpinaku, brokułach, sałacie, jarmużu, selerze, roszponce, natce pietruszki, koperku, kolendrze, czerwonej papryce, pomidorach, dyni, zielonym groszku, cebuli zielonej, porze, brzoskwiniach, arbuzie, melonie, pomarańczach, śliwkach, wiśniach, czerwonym pieprzu, pokrzywie, czarnym bzie, jarzębinie czerwonej, liściach mniszka lekarskiego.

W jakich produktach pochodzenia zwierzęcego jest najwięcej witaminy A? Otóż w tranie, rybach (śledziu, łososiu i tuńczyku), wątróbce, kawiorze, żółtkach jaj, serze Camembert, mleku, maśle i przetworach mlecznych.

Witamina A dzienne zapotrzebowanie

Dzienna dawka witaminy A dla kobiety wynosi 700 mcg, natomiast dla mężczyzny 900 mcg.

Przyswajalność witaminy A zwiększają m.in. witamina B, C, D, E oraz wapń, fosfor i cynk.

Należy pamiętać, że alkohol, nikotyna oraz kofeina zmniejszają wchłanianie tej witaminy.

Kobiety w ciąży powinny jednak uważać na witaminę A, ponieważ nadmiar tej witaminy wykazuje toksyczne działanie na rozwijający się płód, przedawkowanie może powodować nawet wodogłowie, wady wrodzone twarzoczaszki czy choroby układu krążenia. Po informacje o witaminach, czyli zapotrzebowaniu, dawkowaniu i inne zgłaszajmy się do lekarza czy farmaceuty.

Witamina A w kapsułkach, tabletkach czy zewnętrznie w maści i kremie?

Na rynku farmaceutycznym możemy kupić witaminę A w różnej postaci. Przykładowo przy doustnej suplementacji jest dostępna jako kapsułki, tabletki i krople. Natomiast do użytku zewnętrznego występuje w maściach, kremach oraz kroplach. Zastosowanie zewnętrzne znajduje między innymi w przypadku odmrożenia, poparzeń słonecznych czy nadmiernym rogowaceniu naskórka. Kosmetyki, które zawierają witaminę A czy jej pochodne nie powinny być przechowywane w temperaturze powyżej 35 stopni Celsjusza.

Na co wpływa witamina A?

Przede wszystkim na proces widzenia, jest składnikiem barwnika siatkówki oka, co wpływa na odbiór bodźców wzrokowych. Bierze udział w procesie syntezy białek i przemianie lipidów, czyli tłuszczów oraz syntezie hormonów steroidowych. Witamina A uczestniczy w dojrzewaniu komórek układu odpornościowego oraz bierze udział w prawidłowym przebiegu procesów wzrostowych. Przyśpiesza gojenie się ran oraz pobudza szpik kostny do produkcji erytrocytów, czyli czerwonych krwinek. Zapewnia również prawidłową budowę kości i szkliwa. Wpływa na procesy rozrodcze, ponieważ bierze udział w procesie tworzenia się komórek rozrodczych męskich i żeńskich, a także zarodka i płodu. Pomaga w ochronie nabłonka układu oddechowego przed drobnoustrojami, zapobiega zakażeniom oraz pomaga zwalczać wirusy i bakterie. Dodatkowo wykazano również, iż wit. A ma działanie antynowotworowe, gdyż bierze udział w prewencji raka jelita grubego, raka piersi i raka płuc.

Właściwości witaminy A w kosmetyce

Witamina A odpowiada za prawidłowy stan skóry, włosów i paznokci. W preparatach kosmetycznych aplikowanych na skórę jest stosowana w postaci retinolu, który doskonale zmiękcza i wygładza naskórek, przy czym zmniejsza jego rogowacenie. Poprawia również nawilżenie i koloryt skóry oraz usprawnia jej funkcje obronne. Przyśpiesza metabolizm tkankowy i zwiększa zawartość protein, zwłaszcza kolagenu w skórze właściwej. Chroni skórę przed promieniami UV. Znajduje zastosowanie w pielęgnacji skóry trądzikowej czy naczynkowej ze względu na swoje właściwości przeciwzapalne i gojące. Doskonale sprawdza się w kuracji anti-aging, ponieważ uelastycznia skórę oraz likwiduje drobne zmarszczki.

Niedobór witaminy A – jak się objawia?

Najczęściej niedobór tej witaminy charakteryzuje się zaburzeniami widzenia po zmierzchu. Może wystąpić również zahamowanie wzrostu czy też problemy z płodnością i zaburzeniami miesiączkowania u kobiet. Dodatkowo niedobór witaminy A powoduje łamliwość i wypadanie włosów, kruche i zbyt wolno rosnące paznokcie oraz suchą, spierzchniętą skórę, a nawet wysypkę czy też trądzik. Może objawiać się również spadkiem odporności, poprzez zwiększoną podatnością na zakażenia bakteryjne i wirusowe, spadkiem apetytu czy biegunką. U osób starszych częstym objawem jest dzwonienie w uszach.

Najbardziej narażone na niedobór witaminy A są osoby starsze, pracujące przy komputerze, alkoholicy i palacze.

Przedawkowanie witaminy A!

Witamina A jest magazynowana w wątrobie i przy nadmiernym spożyciu może być toksyczna dla organizmu, a nawet niebezpieczna dla naszego zdrowia. Nadmiar witaminy, czyli hiperwitaminoza najczęściej objawia się zaburzeniami świadomości, nadpobudliwością, bólem głowy, stawów i mięśni. Może dodatkowo wywołać powiększenie wątroby z zaburzeniami jej funkcji oraz nudności i wymioty. Przy przedawkowaniu witaminy A charakterystyczne są żółtawe zmiany skórne. Tak jak wspominaliśmy wcześniej, na dawkowanie tej witaminy muszą uważać przede wszystkim kobiety w ciąży, ponieważ wywołanie hiperwitaminozy może spowodować wady wrodzone u płodu. Dlatego kobiety w ciąży nie powinny przyjmować suplementów diety z witaminą A oraz spożycie mięsa z dużą zawartością tej witaminy w postaci retinolu. Najbezpieczniejsze natomiast jest przyjmowanie jej w postaci beta karotenu, który zawarty jest w owocach i warzywach. Bowiem spożywając owoce i warzywa nie możemy przedawkować witaminy A.

Pamiętajmy, aby witaminę A przyjmować zgodnie z zaleceniami lekarza, farmaceuty, czy też zgodnie z ulotką dołączoną do zakupionego produktu.

Witamina A+E jak i kiedy stosować?

Najważniejsza funkcja witamin A+E to przede wszystkim ochrona przed wolnymi rodnikami, które odpowiadają między innymi za proces starzenia. Suplementacja witaminami A+E jest zalecana przy nieprawidłowym odżywianiu się, zaburzeniach przemiany materii, zmniejszeniu odporności organizmu, zmianach chorobowych błon śluzowych, zaburzeniach wzrostu czy niedowidzeniu zmierzchowym (tzw. kurza ślepota). Wspomagająco również w chorobach układu krążenia, miażdżycy, chorobach niedokrwiennych serca i chorobach nowotworowych.

Witamina A+E dostępna jest w kapsułkach i kroplach, w przypadku kapsułki zalecane jest połknięcie podczas posiłku, ale możemy również ją rozgryźć przez co uzyskamy efekt nawilżający, który pomoże złagodzić objawy chrypki.

Głównym źródłem witaminy E są produkty pochodzenia roślinnego. Najwięcej jest w nasionach słonecznika, dyni, sezamie, migdałach i orzechach włoskich. Dodatkowym źródłem są produkty zbożowe takie jak pełnoziarniste pieczywo i makarony. Witamina E znajduje się również w warzywach i owocach, przykładowo w: szpinaku, szparagach, botwince, awokado, jarmużu, marchwi, oliwkach, jagodach, jeżynach i malinach.

Dzienne zapotrzebowanie na witaminę E jest uzależnione od wieku i płci.

Połączenie witaminy A+D – jakie ma zalety?

Połączenie tych obu witamin przede wszystkim wspiera funkcjonowanie układu odpornościowego. Wspomaga również zachowanie zdrowych kości i zębów oraz przyczynia się do prawidłowego funkcjonowania mięśni. Dodatkowo pomaga przy zachowaniu zdrowych błon śluzowych. Poprawia przyswajanie wapnia i fosforu co w efekcie końcowym wspiera zachowanie prawidłowego poziomu wapnia we krwi.

Witamina D, gdzie występuje? Naturalnym źródłem witaminy D jest jej synteza w skórze, która występują pod wpływem promieniowania słonecznego. Kolejnym naturalnym źródłem tej witaminy jest dieta bogata w ryby morskie, takie jak: węgorz, śledź, łosoś, makrela. Niewielkie ilości zawierają również produkty: żółtko jaja, sery dojrzewające, pełne mleko i produkty mleczne.

W Polsce najwięcej witaminy D wytwarzamy w okresie letnim podczas kąpieli słonecznych, zatem lekarze zalecają dodatkową suplementację tą witaminą w okresie od wczesnej jesieni (września) do późnej wiosny (kwietnia). Dawka witaminy D uzależniona jest od wieku, wagi, zdolności syntezy skórnej oraz w przypadku kobiet – okresu ciąży.

Ciekawostki na temat witaminy A J

• Witamina A często nazywana jest witaminą młodości, ponieważ odpowiada za budowę i zdrowy wygląd naskórka (potocznie witaminami młodości nazywamy również witaminę C oraz E)
• Kobiety, które stosują antykoncepcję hormonalną mają niższe zapotrzebowanie na witaminę A
• Wysoki niedobór witaminy A może wywołać kseroftalamię – inaczej „suche oko”, choroba objawia się wysuszeniem, zapaleniem spojówki i rogówki, która w następstwie może doprowadzić nawet do ślepoty

Silne przedawkowanie objawia się stanami zamroczenia, a nawet szaleństwa i często występuje u Eskimosów, gdyż ich dieta składa się głównie z tłustych ryb