Refluks – co to jest?
Refluks jest to schorzenie przewodu pokarmowego, które polega na cofnięciu się treści żołądkowej do przełyku. Dane wykazują, że dolegliwości związane z refluksem dotyczą codziennie nawet ok. 10% społeczeństwa.
Wyróżniamy trzy rodzaje refluksu:
- Żołądkowo – przełykowy – występuje najczęściej
- Jelitowo – żołądkowy – inaczej refluks żółciowy, towarzyszy mu objaw bólu nadbrzusza, który promieniuje na plecy
- Krtaniowo – gardłowy – spowodowany jest przesunięciem treści żołądkowej do krtani, jamy ustnej, zatok oraz ucha środkowego, objawia się poprzez uczucie dokuczliwego drapania w gardle.
Objawy refluksu
Do objawów refluksu należy: zgaga, tzw. puste odbijanie, uczucie cofania się treści żołądkowej do przełyku, nadkwasota, kwaśne odbijanie, pieczenie za mostkiem oraz ból górnej części brzucha. Dodatkowo mogą wystąpić nudności, wymioty, ból gardła, chrypka i zapalenie dziąseł. Do objawów niepokojących, które powinny skłonić nas do wizyty u lekarza należą: zaburzenie połykania, ból przy połykaniu, krwawienie z przełyku lub też zmniejszenie masy ciała.
Zobacz również: Oczyszczenie jelit – suplementy i dieta na oczyszczanie jelit
Przyczyny refluksu
Do przyczyn refluksu możemy zaliczyć:
- Zwiotczenie mięśnia zwieracza przełyku w odcinku jego wejścia do żołądka,
- Zaburzenia pracy dolnego zwieracza,
- Przepukliny rozworu przełykowego,
- Nadwaga i otyłość,
- Urazy klatki piersiowej,
- Choroby przewlekłe takie jak: cukrzyca,
- Astma,
- Ciąża,
- Palenie papierosów,
- Nadużywanie alkoholu,
- Spożywanie pokarmów obniżających ciśnienie dolnego zwieracza przełyku, potraw tłustych oraz wpływających drażniąco na przełyk (czekolada, kawa, napoje gazowane, soki cytrusowe, mięta pieprzowa, produkty na bazie pomidorów, tłuste potrawy).
Diagnozowanie refluksu
Do badań pozwalających zdiagnozować chorobę refluksową przełyku należy m.in. gastroskopia, która pozwala lekarzowi zobaczyć zniszczenia błony śluzowej przełyku oraz w razie konieczności pobrać wycinki tkanki do dalszych badań. Innym przykładem badania, które jest skuteczne w zdiagnozowaniu refluksu jest pH-metria, która mierzy ilość kwasu żołądkowego w przełyku. Czasami jednak wystarczy zwyczajny wywiad u lekarza, który po opisaniu przez pacjenta obecności typowych objawów choroby refluksowej trafnie postawi diagnozę.
Zobacz również: Suplementy diety dla mężczyzn – jakie witaminy dla panów?
Zgaga a refluks
Zgaga jest to bardzo częsta dolegliwość ze strony naszego układu pokarmowego, często jest mylona z refluksem żołądkowo – przełykowym. Zgaga objawia się charakterystycznym, nieprzyjemnym, często bolesnym pieczeniem występującym w przełyku oraz kwaśnym posmakiem w ustach. Najczęściej pojawia się po spożyciu ciężkostrawnego posiłku bądź po spożyciu wybranych produktów spożywczych. Występuje również jako reakcja na niektóre leki. Osoby, którym często dokucza zgaga tak jak i w przypadku refluksu powinni zadbać o odpowiednią dietę. Powinni ograniczyć spożycie takich produktów jak: herbata, kawa, napoje gazowane, alkohol, pikantne potrawy, tłuste potrawy, czekolada, owoce cytrusowe. Aby zapobiec zgadze najlepiej spożywać: wodę i napoje niegazowane, herbatki ziołowe, chude mięso, warzywa, świeże zioła, mleko oraz produkty mleczne.
Do domowych sposobów walki ze zgagą możemy zaliczyć: herbatkę z imbiru, herbatkę z kminku, sok z marchwi, ogórka, rzodkiewki lub buraka, siemię lnianę, sodę oraz mleko.
Do typowych objawów zgagi należą: ból i pieczenie w przełyku, uczucie przejedzenia, nudności oraz ospałość. Natomiast do zgagi przyczynia się: zjedzenie dużego bądź ciężkostrawnego posiłku, jedzenie w pośpiechu, nadwaga, palenie papierosów, ciąża, zażywanie dużej ilości leków, zaburzenia pracy przełyku.
Refluks uważany jest za jednostkę chorobową, natomiast zgaga jest jednym z najczęściej występujących objawów tej choroby, jednak pamiętajmy, że zgaga nie zawsze musi oznaczać refluks. Jeśli zgaga pojawia się sporadycznie np. po spożyciu ciężkostrawnego posiłku może świadczyć o efekcie przejedzenia, natomiast jeżeli jest odczuwana regularnie może świadczyć o chorobie refluksowej.
Zobacz również: Suplementy diety dla kobiet – jakie witaminy dla kobiet?
Dieta na refluks
W zapobieganiu objawów refluksu bardzo ważna jest dieta. Tak jak przy innych schorzeniach są produkty, które są wskazane oraz zabronione w diecie. Zacznijmy od produktów, które powinniśmy wykluczyć z naszej diety, jeśli mamy problem z objawami refluksu.
Produkty niewskazane przy refluksie:
– tłuste mięsa (golonka, kaczka),
– tłuste wędliny (salami, boczek, baleron),
– tłuste sery (topione, camembert, brie),
– napoje gazowane,
– potrawy typu fast food,
– czekolada,
– owoce takie jak pomarańcza, cytryna, grejpfruit,
– warzywa takie jak ostre papryczki, cebula, pomidory i ogórki
– soki pomarańczowe, grejpfruitowy, pomidorowy,
– ostre przyprawy: chilli, curry, pieprz czarny,
– produkty i potrawy z dodatkiem octu,
– mocna kawa i herbata,
– alkohol.
Natomiast do produktów, które są dozwolone w diecie przy refluksie należą:
– chude mięsa (drób i cielęcina),
– chude wędliny (szynki drobiowe, polędwica),
– chudy nabiał (mleko, jogurty, maślanka, kefiry z małą zawartością tłuszczu),
– warzywa takie jak ziemniaki, buraki, marchew, szpinak, kalafior,
– niegazowana woda mineralna,
– herbaty ziołowe,
– przyprawy i zioła takie jak oregano, koper, bazylia, estragon, rozmaryn i szałwia.
Warto jest też wspomnieć, że ważne jest to, jak przygotowujemy dania przy refluksie. Nie jest wskazane smażeni i grillowanie potraw czy też zagęszczanie zup śmietaną i mąką. Najlepiej jest, aby dania były gotowane, pieczone oraz lekkostrawne.
Naturalne sposoby na refluks
Przede wszystkim zadbaj o odpowiednią dietę. Wyłącz produkty takie jak: mocna herbata, kawa, alkohol, produkty fast food, tłuste potrawy, produkty marynowane, zupy i sosy na zasmażkach, razowe pieczywo, kasze i inne wcześniej wspomniane produkty. Zadbaj o to, aby posiłki były spożywane w niewielkich ilościach, a częściej i regularnie. Pamiętaj, aby posiłki spożywane były nie później niż dwie godziny przed snem. Nie kładź się również na odpoczynek czy też drzemkę zaraz po spożyciu obiadu czy innego posiłku. Zadbaj o to, aby posiłki były spożywane powoli, bez pośpiechu oraz w pozytywnej atmosferze.
Jeśli dopadną Cię objawy refluksu sięgnij po kleik z siemienia lnianego, zawiera on substancje śluzowate, które korzystnie wpłyną na przewód pokarmowy oraz pozwolą pozbyć się uczucia nieprzyjemnego pieczenia. Zanim sięgniesz po produkty farmaceutyczne do walki z objawami refluksu możesz spróbować również schrupania kilku orzechów lub wypicia szklanki zimnego mleka.
Jeśli jednak domowe sposoby nie przynoszą ulgi w walce z objawami refluksu, a wręcz przeciwnie nasilają się i pojawiają się zbyt często najlepiej udać się do lekarza lub bezpośrednio do gastrologa, który dobierze odpowiednią terapię.
Zobacz również: Oczyszczanie organizmu z toksyn – jak poznać, że organizm się oczyszcza?
Leczenie refluksu
Leczenie farmakologiczne polega na przyjmowaniu środków, które zobojętniają lub też hamują wydzielanie kwasu żołądkowego. Ma charakter głównie objawowy, czyli nie usuwa przyczyn choroby, ale przynosi ulgę w objawach oraz umożliwia regenerację uszkodzonej błony śluzowej.
Najczęściej stosuje się dwie grupy leków, które mają za zadanie zmniejszenie wydzielania kwasu, są to:
- Inhibitory pompy protonowej – substancje z tej grupy posiadają w nazwie końcówkę -prazol. Mają za zadanie hamowanie działania pomp transportujących jony w błonie śluzowej żołądka, wpływając na wydzielanie kwasu. Jest jedną z podstawowych grup leków stosowanych przy refluksie z powodu na dłuższy czas działania oraz pozytywny wpływ na gojenie się uszkodzeń powstałych na błonie śluzowej. Leki z tej grupy powinny być stosowane przez dłuższy okres, minimum dwa tygodnie.
- Blokery receptora H2 – substancje z tej grupy posiadają w swojej nazwie końcówkę – tydyna. Hamują one zależne od histaminy wydzielanie soku żołądkowego. Leki z tej grupy powinny być stosowane okazjonalnie, głównie u osób, u których zgaga występuje od czasu do czasu i nie ma objawów powikłania refluksu. Często są stosowane na noc w przypadku nasilania się objawów zgagi w pozycji leżącej. Nie powinny być długotrwale stosowane u kobiet w wieku rozrodczym, ze względu na możliwy wpływ na gospodarkę hormonalną.
Przy refluksie często też stosowane są środki zobojętniające oraz osłaniające błonę śluzową. Wykazują one słabsze i krótkotrwałe działanie zmniejszające objawy choroby, niż wyżej wymienione leki. Są bardzo dobrym rozwiązaniem w przypadku pojedynczych epizodów wystąpienia zgagi. Mogą również stanowić uzupełnienie terapii lekami z grupy inhibitorów pompy protonowej czy też blokerów receptorów H2. Ze względu na duże bezpieczeństwo dla płodu, często zalecane są kobietom w ciąży, które borykają się z objawami refluksu czy też zgagi.
W sytuacji, gdy jednak leczenie farmakologiczne nie przynosi trwalszej poprawy, lekarz może rozważać leczenie operacyjne, które ma na celu wzmocnienie okolicy wpustu żołądka. Decyzja ta powinna być poparta wcześniejszym wykonaniem specjalistycznych badań oraz po dokładnej analizie przypadku.