Odporność – jest to stan, w którym nasz organizm wykazuje obronne działanie na niekorzystne czynniki zewnętrzne. Nasz układ odpornościowy składa się z wielu narządów limfatycznych, w których powstają komórki odpornościowe.
Układ immunologiczny składa się z dwóch współpracujących ze sobą mechanizmów, które stanowią linię obrony: odporność wrodzona i odporność nabyta.
Odporność wrodzona powstaje już w okresie prenatalnym i jest naturalnym mechanizmem obronnym i należą do niej m.in. kwaśne pH skóry, błony śluzowe, flora bakteryjna.
Odporność nabyta jest indywidualnym systemem obronnym, który rozwija się przez całe nasze życie.
Zobacz również: Suplementy diety dla kobiet – jakie witaminy dla kobiet?
Jak podnieść odporność organizmu?
Chyba każdy z nas zadaje sobie pytanie w jaki sposób możemy podnieść swoją odporność czy odporność swojej rodziny. Zwłaszcza w takim okresie jak jesień i zima, kiedy to nasz organizm najbardziej jest skłonny do łapania infekcji. Niektórzy z nas bardziej skłaniają się do domowych metod, które wspierają odporność inni jednak preferują środki farmakologiczne.
Nie zapominajmy jednak, że bardzo duży wpływ na naszą odporność ma nasz styl życia, na pewno pozytywny wpływ na podniesienie odporności ma zdrowa i zbilansowana dieta, aktywność fizyczna, sen, ograniczenie alkoholu, rzucenie palenia oraz unikanie sytuacji stresowych.
Witaminy i minerały na odporność
Witamina A – jest przeciwutleniaczem, zwiększa odporność organizmu na choroby, a przede wszystkim na choroby dróg oddechowych. Niedobór witaminy A upośledza odporność na choroby zakaźne. Najlepsze źródła witaminy A to: marchew oraz owoce i warzywa w kolorze czerwonym i pomarańczowym, żółtka, wątróbka, tłuste ryby morskie.
Witaminy z grupy B – witamina B6 i B1, witamina B6- bierze udział w tworzeniu przeciwciał przez co w dużym stopniu wpływa na odporność, natomiast witamina B1 – zwiększa aktywność fagocytarną białych krwinek. Do źródeł witaminy B1 należą: drożdże, jaja, zboża, kasza gryczana, suszone owoce, orzechy, natomiast witaminy B6 to banany, orzechy, ryby, mleko, awokado.
Witamina C – ma bardzo silne właściwości antyoksydacyjne, chroni limfocyty, neutrofile i makrofagi przed wolnymi rodnikami. Pobudza wzrost i sprawność komórek odpornościowych. Do najlepszych źródeł witaminy C należy: papryka, natka pietruszki, czarna porzeczka, dzika róża, cytrusy, kiwi, brukselka, kalafior.
Witamina D – zwiększa odporność naszego organizmu poprzez pobudzanie układu odpornościowego pomagając przy tym limfocytom T w walce z patogenami. Po infekcji przyspiesza regenerację organizmu. Dodatkowo ma działanie pośrednio przeciwbakteryjne oraz wzmacnia aktywność makrofagów. Główne źródła to: ryby, mleko i jego przetwory oraz tran.
Witamina E – jest przeciwutleniaczem, blokuje prostaglandyny, hormony tkankowe, które tłumią odpowiedz immunologiczną, dodatkowo chroni również błony komórkowe. Najwięcej witaminy E zawarte jest w olejach roślinnych tłoczonych na zimno, migdałach, sałacie, szprotkach, maśle, orzechach włoskich i ziemnych.
Cynk – łagodzi pierwsze objawy przeziębienia takie jak katar i kaszel. Wzmacnia odporność oraz chroni przed infekcjami. Pełni rolę w wytwarzaniu i podziale komórek m.in. komórek układu immunologicznego poprzez to wpływa korzystnie na przebieg zakażeń. Cynk znajdziemy w takich produktach jak: wątróbka, ostrygi, ryby, kasza gryczana, żółte sery, jaja, pestki dyni i nasiona słonecznika.
Żelazo – podnosi sprawność fizyczną oraz odporność organizmu na przeziębienia, zapobiega utracie czerwonych krwinek. Do źródeł żelaza należą: kakao, szpinak, brokuł, fasola, ziemniak, czerwone mięso, morele oraz śliwki.
Magnez – zwiększa sprawność działania naszego układu immunologicznego oraz skraca czas choroby. Magnez znajdziemy w takich produktach spożywczych jak: kakao, mleko, sery, brązowy ryż, kasza gryczana, płatki owsiane, żytni chleb, orzechy, banany i pomarańcze.
Selen – zwiększa reaktywność układu immunologicznego w przebiegu zakażeń. Produkty bogate w selen to: ryby takie jak tuńczyk i łosoś, orzechy brazylijskie, grzyby oraz jaja.
Kwasy Omega-3 – mają wpływ na podniesienie odporności organizmu na różnego typu bakterie i wirusy. Natomiast podczas choroby wzmacniają mechanizmy obronne organizmu, a po chorobie wspomagają jego regenerację. Do dobrych źródeł kwasów Omega – 3 należą ryby oraz oleje roślinne takie jak rzepakowy, sojowy czy lniany.
Koenzym Q10 – jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania każdej komórki naszego organizmu, chroni przed szkodliwym działaniem wolnych rodników. Koenzym Q10 wykazuje korzystny wpływ na przebieg zakażeń.
Zobacz również: Suplementy diety dla mężczyzn – jakie witaminy dla panów?
Domowe sposoby na odporność.
Jest wiele domowych sposobów na wzmocnienie swojej odporności, m.in. są to produkty dostępne w sklepie, zioła i naturalne preparaty występujące w aptece. Poniżej przedstawimy i opiszemy kilka z nich.
Miód – posiada silne właściwości bakteriobójcze i antyseptyczne, dlatego szczególnie polecany jest przy przeziębieniach. Dodatkowo wykazuje działanie, napotne, przeciwgorączkowe oraz łagodzące ból gardła i kaszel. Dlatego też uznawany jest za naturalny produkt wzmacniający naszą odporność.
Cytryna – jest źródłem witaminy C (chociaż nie zawiera jej najwięcej), a tak jak wcześniej wspominaliśmy witamina C ma bardzo silne właściwości antyoksydacyjne, chroni limfocyty, neutrofile i makrofagi przed wolnymi rodnikami. Pobudza wzrost i sprawność komórek odpornościowych.
Imbir – wykazuje działanie antybakteryjne, obniża gorączkę, rozgrzewa i łagodzi kaszel przez co jest doskonałym naturalnym produktem, który pomaga w walce przy infekcji oraz podnosi naszą odporność.
Czosnek – który jest źródłem antyoksydantów ma dobroczynne działanie na nasz organizm. Allicyna zawiera związki siarki i ma działanie bakteriobójcze. Wspomaga układ odpornościowy, wykazuje działanie lecznicze na drogi oddechowe. Czosnek znajduje zastosowanie przy przeziębieniu, w chorobach układu odpornościowego oraz przy bólach głowy. Możemy go wykorzystywać w walce z katarem jako tzw. gałganek Aliny J
Cebula – podobnie do czosnku również pomaga nam przy przeziębieniach. Bogata jest w substancje bakteriobójcze i właśnie dzięki temu jest dobra na przeziębienia i poprawia odporność. Słynny syrop z cebuli jest przygotowywany i stosowany już od kilku pokoleń.
Czarny bez – owoce oraz kwiaty czarnego bzu wykazują działanie przeciwwirusowe. Dodatkowo działają napotnie, przeciwgorączkowo, łagodzą kaszel, a nawet mają delikatne działanie przeciwbólowe.
Czystek – który zawiera polifenole (silne utleniacze) ma właściwości antyoksydacyjne przez co neutralizują wolne rodniki i hamują rozwój stanów zapalnych w naszym organizmie.
Wiesiołek – a dokładnie olej z wiesiołka wpływa korzystnie na równowagę hormonalną co pośrednio przyczynia się do wzmocnienia naszej odporności. Dodatkowo jest pomocny w redukowaniu stanów zapalnych.
Olej z czarnuszki – posiada naturalne olejki eteryczne, które stymulują nasze śluzówki wspomagając walkę z infekcja. Często zalecana jest dla alergików oraz dla osób cierpiących na przewlekły nieżyt nosa.
Acerola – wzmacnia odporność oraz działa pomocniczo przy zakażeniach wirusowych i bakteryjnych. Wpływa także na zwiększoną produkcję przeciwciał oraz neutralizuje działanie wolnych rodników.
Aloes – nie tylko wykorzystywany jest jako składnik kosmetyków, ale sok z aloesu dzięki obecności polisacharydów wpływa na odporność. Dodatkowo musimy wspomnieć, iż aloes zawiera ponad 140 cennych substancji m.in. witaminy z grupy B, witamina A i C, potas, magnez, cynk, fosfor, magnez. Dzięki substancjom zawartym w swoim składzie wykazuje działanie przeciwzapalne, przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe, antybakteryjne i przeciwbólowe.
Żeń – szeń – dzięki zawartości glikozydów saponinowych mają wpływ na poprawę odporności. Glikozydy saponinowe pobudzają do działania limfocyty T, które niszczą chorobotwórcze drobnoustroje.
Jeżówka purpurowa – wspiera namnażanie się komórek układu odpornościowego. Roślina ta wykazuje działanie przeciwzapalne, doskonale sprawdza się przy infekcjach dróg oddechowych, podczas grypy. Dodatkowo jest pomocna przy leczeniu opryszczki.
Co osłabia nasz układ odpornościowy?
Jest wiele czynników, które mogą osłabić naszą odporność. Do nich należy m.in. niekorzystna pogoda i wahania temperatury, na te czynniki akurat nie mamy wpływu. Natomiast istnieją też czynniki, z którymi możemy sobie poradzić. Należą do nich: alkohol, nikotyna, brak ruchu, zła dieta, nieregularny tryb życia, przemęczenie, stres i brak snu. Częstą przyczyną nawracających infekcji oraz osłabienia odporności jest nadużywana antybiotykoterapia.